Kimi zaman duygulu ama çoğu zaman coşkulu Balkan havalarının yaratıcısı Goran BREGOVİÇ’i izlerken Yugoslavya’nın başına gelenleri gözlerimin önüne getirmeden yapamadım.
Tek kutuplu dünyanın ilk iş olarak kotardığı “parçalama” sürecinin odağı olmuştu Yugoslavya!
Yugoslavya olarak yutulup, sindirilmesi pek de olası olmadığı için parçalara ayrılarak etksizleştirilen Tito’nun örnek ülkesi!
İkinci Dünya Savaşı boyunca çekilen acılar, birlikte göğüs gerilen saldırılar ve sonunda Tito önderliğinde yaratılan Yugoslavya’nın tarih sahnesinden silinmesi bu kadar kolay mı olmalıydı?
Kuzeyindeki kavgasız ayrılıkları özellikle Bosna’da kanlı ayrılık izlemişti. Her ne kadar, etnik tutuculukları ile öne çıkan kimi Sırp önderlerinin büyük payı olsa da bu “cankırımlı” ayrılıkta, başta Avrupa’lılar olmak üzere Batı uygarlığının bu parçalanmadaki etkin rolü gözden kaçırılmamalı!
Bugün Bosna kasabını yargılayan Batılı’nın o dönemde özellikle Serebrenika’da 8000 kişinin yok edilmesindeki sorumluluğu ve izleyiciliği unutulur gibi değildir!
Emir KUSTURİCA filmlerinin değişmez müzisyeni Goran BREGOVİÇ kendini Yugoslav olarak tanımlayarak politik bir duruş da gösteriyor.
Gerçekte Hırvat baba ve Sırp anneden olma Sarajevo doğumlu Bregoviç’le ilgili bu bilgiler bile Yugoslavlık duygusunun gerçekliğini ve doğruluğunu ortaya koyuyor.
Batı’nın emperyalist erekleri gereği biribirine düşürülen “et ve tırnak” örneği Yugoslav halkı ne yazık ki; çok çeşitli dürtülerin de etkisi ile akılcı tutumunu yitirerek oyuna geldi denilebilir.
Yugoslavya’yı oluşturan etnik öğeler yerine Yugoslavlık olgusundan söz eden Bregoviç filmlerine yaşam verdiği dostu Kusturica ile birlikte emperyalist karşıtı duruşu ısrarla sürdürmekte!
Hatta, ikili bu yüzden yoğun yergiler bile almışlar! Bölünmeye ve parçalanmaya karşı durdukları için! Postmodern çılgınlık tam da böyle birşey olmalı! Gözler görmez, kulaklar işitmez ve beyinler çalışmaz olmuş dense yeridir!
Günümüzde mumla aranıp da bulunamayan aydın duruşu ve sanatçı duyarlılığı ayrılmaz ikili olan KUSTURİCA ve BREGOVİÇ tarafından kararlılıkla ve özveriyle sürdürülüyor!
Dünyada namustan yoksunlara, döneklere ve omurgasızlara karşılık böylesine ilkeli, kararlı vesevgi dolu güzel insanların varlığının çok ama çok önemli olduğunun altını çizmek gerek!
Böylesi kararlı duruş sahibi Bregoviç’in İzmir konserinde ellerinde Bosna bayraklarıyla fazlasıyla coşkulu ve biraz da taşkınlık eğilimi içindeki grubun sergilediği davranışlar dikkatimi çekti.
Bregoviç’e olan sevgilerinden kuşku duyulmayacak bu insanların bir ara Bregoviç’in sahnesine çıkarak Bosna bayraklı gösteri yapma girişimleri Bregoviç’in duruşundan pek de haberdar olmadıklarının göstergesi gibiydi.
Oysa, sevdikleri Bregoviç’in dünya görüşü ve duruşu hakkında biraz bilgi sahibi olsalar sahnede Bosna bayrağı göstererek Bregoviç’in yarasını kaşımak gibi bir kabalık gösterisinde bulunacakları düşünülebilir miydi?
Ceyhun BALCI, 13.10.2008


Yorum bırakın